آینده بشریت
اللهم عجل الولیک الفرج
امشب از مفهوم مستی جرعهای سر میکشم
فکر دیدار تو را تا مرز باور میکشم
ای نگاهت سبز، ای سرچشمة آئینهها
گر بیایی با تو از پاییزها پر میکشم
خوب من! با هم قراری داشتیم آدینهها
سالها طرح نمیآیی به دفتر میکشم
من به قربان قدمهایت، تو برگرد و ببین
جای قربانی گلویم را به خنجر میکشم
قصة پرواز تو در آسمان پیچیده است
باز امشب در هوایت بینشان پَر میکشم
کنید.
آینده بشریت در ادیان الهی الف : آیین زرتشتی یکی از اصول مسلم در آیین زرتشت ، آزاد شدن بشریت از بدی ها و پلیدی هاست و آخرین دوره زمانی تاریخ شاهد ظهور رها کننده بشریت از چنگ اهریمن ، خدای شر و بدی خواهد بود و نیکی ها بر بدی ها و تباهی ها پیروز خواهد شد ، در کتابها و آثار زرتشت و زرتشتیان درباره آخرالزمان و ظهور موعود مطالب بسیار آمده است . از جمله این کتابها ، کتب اوستا ، کتاب جاماسب و زند می باشد ، در دین زرتشت موعودهایی معرفی شده اند که آنان را « سوشیانت » می نامند این موعودها سه تن بوده اند که مهمترین آنها آخرین ایشان است و او « سوشیانت » پیروزگر خوانده شده است و این سوشیانت همان موعود است چنانکه گفته اند : سوشیانت مزدیسان ، به منزله کریشنای برهمنان ، بودای پنجم بودائیان ، مسیح یهودیان ، فارقلیط عیسویان و مهدی شیعیان است . موعود در کتب زرتشتیان 1ـ در اوستا کتاب مقدس زرتشتیان ، از رهایی بخش نجات دهنده به « سوشیانت » که به معانی نیروبخش و سودبخش نیز آمده است و این کلمه به اشکال مختلف ضبط شده است در فارسی زرتشتی به صورتهای ساوشیوس و سوشیوس و سیاوشانس و در فارسی میانه به صورت سوشیانس و در فارسی نو به سوشیانس و سوشیانت ضبط گردیده است . ب : آیین یهودیت یهودیان به حضرت مسیح ایمان نیاوردند و بالطبع موعود آنان هنوز ظهور نکرده است . اگر در مجموع انچه در آثار یهودی آمده است تامل شود ، چهره سه موعود در آن ترسیم شده است : 1ـ حضرت مسیح علیه السلام 2- حضرت محمد ( ص ) 3- حضرت مهدی ( عج ) بر این اساس ، انتظار در آیین یهود دارای کیفیتی ویژه است و چون این گروه نه به حضرت مسیح (ع ) و نه به حضرت محمد ( ص ) به هیچکدام نگرویدند ، تنها موعود نجات بخش طبق کتب یهودیان ، امام مهدی می باشد . چند کتاب از کتابهای یهود و عهد عتیق که در آنها سخنانی درباره موعود آمده است بدین قرار است : 1. کتاب دانیال 2. کتاب حجی ( حکای ) پیامبر 3. کتاب صفینای پیامبر 4. کتاب اشعیای پیامبر که اینک به عنوان نمونه به نقل چند مورد بسنده می کنیم . یهودیان به حضرت مسیح ایمان نیاوردند و بالطبع موعود آنان هنوز ظهور نکرده است . اگر در مجموع انچه در آثار یهودی آمده است تامل شود ، چهره سه موعود در آن ترسیم شده است : 1ـ حضرت مسیح علیه السلام 2- حضرت محمد ( ص ) 3- حضرت مهدی ( عج ) بر این اساس ، انتظار در آیین یهود دارای کیفیتی ویژه است و چون این گروه نه به حضرت مسیح (ع ) و نه به حضرت محمد ( ص ) به هیچکدام نگرویدند ، تنها موعود نجات بخش طبق کتب یهودیان ، امام مهدی می باشد . . ج : موعود در آیین مسیحیت در آیین و کتابهای مقدس مسیحی بشارت های بیشتر و روشنتری درباره موعود آخرالزمان وجود دارد که یکی از علل آن قرب زمانی این آیین به اسلام است زیرا با ظهور حضرت مسیح (ع) زمان در قیاس کلی به ظهور حضرت مهدی نزدیکتر شده است که در اینجا به چند کتاب از کتب مسیحیان که در آنها بشارت ها و اشارتهایی درباره ظهور موعود در آخرالزمان آمده است اشاره می کنیم . 1- انجیل متی 2- انجیل لوقا 3- انجیل مرقس 4- انجیل یوحنا موعود در کتب مسیحیان 1ـ در انجیل متی چنین آمده است : « همچنین ظهور پسر انسان نیز خواهد بود ... لهذا شما نیز حاضر باشید زیرا در ساعتی که گمان نبرید پسر انسان می آید . 2ـ و در انجیل لوقا می خوانیم : « وشما مانند کسانی باشید که انتظار آقای خود را می کشد که چه وقت از عروسی بر می گردد و تا هر وقت آید در را بکوبد ، بی درنگ برای او باز کنند خوشا به حال آن غلامان که آقایشان چون آید ، ایشان ار بیدار یابد ... پس شما نیز مستعد باشید زیرا در ساعتی که گمان نمی برید پسر انسان می آید » . موعود در مذاهب اربعه ( منابع اهل سنت ) مهدویت و اعتقاد بهظهور حضرت مهدی (عج) اختصاص به مذهب شیعه ندارد بلکه محدثان بزرگ اهل سنت نیز احادیث مربوط به آن حضرت را در کتابهای خویش نقل کرده بطوری که علاوه از کتب شیعه کتابها و آثار سایر مذاهب اسلامی نیز سرشار از احادیث نبوی در این زمینه است . بر اساس پژوهش آیت الله صافی گلپایگانی ( مدّ ظلّه ) ، محدثان اهل سنت احادیث مربوط به حضرت مهدی (عج) را از 34 نفر از صحابه پیامبر اسلام در کتب خود نقل کرده اند . (31) تعداد 106 نفر از مشاهیر علمای بزرگ اهل سنت اخبار ظهور آن حضرت را در کتابهای خود آورده اند . (32) و سی و دو نفر از آنان درباره حضرت مهدی (عج) کتاب نوشته اند . (33) « مسند احمد بن حنبل » متوفای 241 و « صحیح بخاری » متوفای 256 هجری از جمله کتب مشهور اهل سنت است که قبل از تولد حضرت مهدی (عج) نوشته شده و احادیث مربوط به آن حضرت در آنها نقل گردیده است . از جمله احادیث ، حدیث معروف پیامبر (ص) است که فرمود : 3ـ و در انجیل مرقس چنین آمده است : « آنگاه پسر انسان را ببینید که با قوت و جلال عظیم می آید » . 4ـ و در انجیل یوحنا چنین آمده است : « و الان قبل از وقوع به شما گفتم تا وقتی که واقع گردد ، ایمان آورید بعد از این بسیار با شما نخواهم گفت زیرا که رئیس این جهان می آید » . موعود در اسلام گر چه همه مذاهب و ملل بویژه ادیان الهی از ظهور مصلح و منجی خبر داده و بشریت را در انتظار موعودی که آرمانهای آنها بوسیله آن تحقق خواهد یافت قرار داده اند ولی در هیچکدام از آنها به اندازه اسلام درباره آن موعود سخن به میان نیامده است اعم از آیات قرآنی که ظهور آن بزرگوار را نوید داده و یا به آن حضرت تفسیر یا تاویل شده است و در احاذیث پیامبر و اهل بیت (ع) علاوه بر نوید بر ظهور منجی موعود به بیان دقیق مشخصات پرداخته و حتی خصوصیات شخصی و فردی حضرت را مطرح کرده اند لذا بحث در این زمینه را در سه بخش ادامه می دهیم : 1- موعود در قرآن 2- موعود در مذاهب اربعه 3- موعود در مذهب اهل بیت ( منابع شیعه امامیه ) موعود در قرآن در قرآن کریم درباره مسائل آینده دوران و حوادث آخرالزمان ، و استیلای خوبی و خوبان و حکومت یافتن صالحان ( گاه با اشاره و گاه با تصریح ) سخن گفته شده است اینگونه آیات را مفسران اسلامی طبق مدارک حدیثی و تفسیری مربوط به مهدی و آخرالزمان دانسته اند آیات دیگری در قرآن کریم است که به جنبه ولایتی حضرت مهدی (عج) اشاره دارد . اینک 14 آیه از آیاتی که راجع به حضرت مهدی (عج) است را یادآوری نموده و یک آیه از آنها را مورد بحث قرار می دهیم . از سوره بقره ؛ آیات 1 – 114 – 148 – 155 – 157 ، از سوره انبیاء ؛ آیه 21 ، از سوره قصص ؛ آیه 5 ، از سوره مائده ؛ آیه 54 ، از سوره نور ؛ آیه 56 ، از سوره توبه ؛ آیه 33 ، از سوره اسراء ؛ آیه 33 ، از سوره هود ؛ آیه 86 ، از سوره انعام ؛ آیه 158 ، از سوره دخان ؛ آیه 4 ، و ده ها آیه دیگر به حضرت مهدی و یاران آن بزرگوار اشاره ( بلکه برخی از آیات صراحت دارد ) لکن به جهت رعایت اختصار به بررسی آیه ای از آیات سوره بقره می پردازیم که خداوند می فرماید : « فاستبقوا الخیرات أین ما تکونوا یأت بکم الله جمیعا » پس به کارهای نیک سبقت و پیشی بگیرید هر کجا باشید خداوند همه شما را خواهد آورد . ابوبصیر از امام صادق (ع) نقل می کند که حضرت درباره آیه شریفه فرمود : « نزلت فی القائم علیه السلام و اصحابه یجتمعون علی غیر میعاد » در رابطه با حضرت قائم و اصحاب او نازل شده که بدون وعده قبلی اجتماع خواهند کرد . ابن خالد از حضرت صادق یا حضرت باقر ( علیهما السلام ) که فرمودند : « یعنی اصحاب القائم الثلاثمائة و البضعة عشر رجلا » منظور اصحاب قائم (ع) می باشند که 313 نفر هستند .
موعود در مذاهب اربعه ( منابع اهل سنت ) مهدویت و اعتقاد بهظهور حضرت مهدی (عج) اختصاص به مذهب شیعه ندارد بلکه محدثان بزرگ اهل سنت نیز احادیث مربوط به آن حضرت را در کتابهای خویش نقل کرده بطوری که علاوه از کتب شیعه کتابها و آثار سایر مذاهب اسلامی نیز سرشار از احادیث نبوی در این زمینه است . بر اساس پژوهش آیت الله صافی گلپایگانی ( مدّ ظلّه ) ، محدثان اهل سنت احادیث مربوط به حضرت مهدی (عج) را از 34 نفر از صحابه پیامبر اسلام در کتب خود نقل کرده اند . تعداد 106 نفر از مشاهیر علمای بزرگ اهل سنت اخبار ظهور آن حضرت را در کتابهای خود آورده اند . و سی و دو نفر از آنان درباره حضرت مهدی (عج) کتاب نوشته اند . « مسند احمد بن حنبل » متوفای 241 و « صحیح بخاری » متوفای 256 هجری از جمله کتب مشهور اهل سنت است که قبل از تولد حضرت مهدی (عج) نوشته شده و احادیث مربوط به آن حضرت در آنها نقل گردیده است . موعود در مذاهب اهل بیت (منابع تشیع) عقیده به وجود مهدی موعود در بین شیعه امامیه شعاع بیشتر و گسترده تر دارد در کتابهای دانشمندان شیعه اخبار و روایات فراوانی از پیامبر اسلام (ص) و امامان معصوم(ع) درباره تولد ، غیبت ، ظهور و ویژگیهای حضرت مهدی (عج) نقل شده است بعضی تعداد روایاتی که از طرق اهل تسنن در این زمینه رسیده به 200 حدیث تخمین زده اند ولی تعداد روایات وارده از طرق شیعه در این موضوع بالغ بر یک هزار حدیث می شود و تعداد این روایات به حدی فراوان است که در کمتر موضوعی از موضوعات اسلامی این اندازه حدیث وارد شده است و ما در اینجا توجه خوانندگان گرامی را به فهرست اجمالی احادیثی که از ائمه علیهم السلام در این زمینه رسیده جلب می کنیم : 1. امیر المومنان (ع) 51 حدیث 2. امام حسن (ع) 5 حدیث 3. امام حسین (ع) 14 حدیث 4. امام سجاد (ع) 11 حدیث 5. امام محمد باقر (ع) 63 حدیث 6. امام جعفر صادق (ع) 124 حدیث 7. امام موسی بن جعفر (ع) 6 حدیث 8. امام رضا (ع) 19 حدیث 9. امام جواد (ع) 6 حدیث 10. امام هادی (ع) 6 حدیث 11. امام حسن عسگری (ع) 22 حدیث محمد بن حسن | |
---|---|
نقش | امام دوازدهم شیعه |
نام | محمد بن حسن |
کنیه | ابوالقاسم، احمد و ... |
زادروز | نیمه شعبان سال ۲۵۵ یا ۲۵۶ هـ.ق. (۸۶۹ م.) برابر با دوشنبه، ۸ مرداد ۲۴۸ شمسی (سال کبیسه) |
زادگاه | سامرا |
لقب(ها) | حجت، مهدی، قائم، بقیةالله، حجةالله، صاحبالزمان، المنتظَر، غائب، صاحبالأمر، ولی عصر، منصور، منتقم و ... |
پدر | حسن عسکری |
مادر | نرجس خاتون یا صیقل |
طول عمر | پیش از امامت: ۲۵۵ یا ۲۵۶(قمری) –۲۶۰ ه.ق. (به اعتقاد شیعه دوازده امامی) |